خلاصه كتاب: نه براي لقمه اي نان، كونوسوكي ماتسوشيتا، ترجمه ي دكتر محمدعلي طوسي(چاپ ششم، 1371)

اين كتاب كتابي است كه در ابتدا در ديباچه به زندگي كودكي و شغلي كونوسوكي در نوجواني و جواني پرداخته است و سپس در 8 بخش بعدي به تجربه ي شغلي كونوسوكي در شركت ماتسوشيتا الكتريك پرداخته است.

ژاپنی‌ها در ایران و سراسر جهان نماد سخت‌کوشی و شرافت هستند. بلند شدن از خاکستر جنگ جهانی دوم، حاصل فلسفه‌ای است که در سراسر زندگی مردم ژاپن ریشه دارد. فلسفه‌ای که منافع شخصی را فدای منافع تمام کشور می‌کند.

یکی از مدیرانی که چه قبل از جنگ جهانی دوم و چه بعد از جنگ و وقوع فاجعه هسته‌ای در این کشور، نقشی اساسی در تحول و درخشش دوباره خورشید ژاپن داشت، آقای کونوسوکه ماتسوشیتا است. بنیان‌گذار شرکت ماتسوشیتا( ناسیونال، پاناسونیک) و نویسنده‌ی کتاب نه برای لقمه‌ای نان.

درباره‌ی آقای کونوسوکه ماتسوشیتا

آقای کونوسوکه ماتسوشیتا خالق و مدیر شرکتی به نام خودش که البته با برندهای ناسیونال و پاناسونیک در بازار شناخته می‌شود،
در طول تقریبا یک قرن زندگی تحولی اساسی در صنعت ژاپن به وجود آورد. او که بعد از ورشکستی خانواده‌اش، طعم فقر و نداری
را کشیده و پادویی و کارگری را تجربه کرده بود. در سال‌های طولانی زندگی خویش، اصل خدمت به مردم را پیش گرفت و به نجات‌
دهنده اقتصاد ژاپن تبدیل شد. آقای ماتسوشیتا بعد از موفقیت در تجارت، کتاب‌ها و مقالات بسیاری در مورد فلسفه کار و مدیریت ن
وشت و حتی دانشگاهی در این زمینه تاسیس کرد. کتاب نه برای لقمه‌ای نان مجموعه‌ای از همین مقالات و نوشته‌ها است.

 

در بخش ۱ با عنوان منابع انساني به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱- يك احساس عيني از خويشتن در زندگي از جمله خصوصياتي است كه مديريت بايد در كاركنان خود پرورش دهد.

2- به كارمندان خود اعتماد كن.

3- مديريت گشوده داشته باش.

4- چه خوب است كه افراد كسي را داشته باشند كه اشتباهاتشان را بازگو كند تا دوباره دچار همان اشتباهات نگردند(فرصت و
بخت پرارزش).

5- هر انساني يك سرمايه است.

6- براي نان و ارزش ها( شركت بايد آماج هاي روشني داشته باشد تا وجود آن را نزد ما توجيه كند، اگر كارمندان دريابند كه براي
لقمه اي نان كار نمي كنند، آن گاه برانگيخته مي شوند كه براي به راستي پيوستن آماج هاي همگاني با يكديگر سخت تر همكاري
كنند).

7- يك دوره ي كارآموزي براي كاركنان جوان كه تحصيلات دانشگاهي را به پايان رساندند گذاشته شود( تجربه ي ضمن كار).

 

در بخش 2 با عنوان خرد گروهي به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير ذكر شده است:

۱- از يك صاحب كار سخت كوش، كارمندان مي توانند ارزش و فضيلت كوشيدن را فراگيرند(دم به دنبال سر مي رود).

2- فرآيند پيوند از پايين به بالا، جريان انديشه هاي كاركنان را به سوي رياست دربرمي گيرد.

3- تصميم هاي پاياني در همه اعضاي سازمان بر پايه ي همرايي گرفته مي شود.

4- ديوان سالاري مانع ارتباط است.

5- واگذاري اختيار

6- پاداش مناسبات شايسته

7- مدير تنها زماني كه بر اعتماد و راستگويي تكيه كند، نيرومند خواهد بود.

8- كارمندان به رؤيا نياز دارند (بايد از هر فرصت براي آگاه كردن كاركنان از رؤياها براي آينده بهره گرفت).

9- استفاده از مديريت مشاركتي 10- گرداندن يك تيم برنده

 

در بخش 3 با عنوان مديريت آفريننده به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱-  خشنودي و ازخودرضايي راه پيشرفت را سد مي كند.

2- يك فروشنده آفريننده مي تواند درباره هرقلم از كالاهايي كه در فروشگاه خود دارد به تفكر بپردازد و اينكه چگونه مي توان آنها
را دگرگون كرد تا به نيازهاي مصرف كننده بهتر پاسخ گويند.

3- شركت بايد به رفع كامل عيبها توجه داشته باشد.

4- اگر چيزي تباه مي شود اين كوتاهي از ماست. ما وظيفه داريم تا به جستجو و آشكاركردن ارزش ذاتي اشيا بپردازيم و آنها را
براي مقصودي كه قبلا به سبب آن آفريده شده اند به كار گيريم.

5- كشف و شهود درخور فهم است.

6- داشتن روحيه مستقل

7- زيانها براي بازندگان است.

8- به كاميابي پيشين خود خشنود و قانع نباشيد.

9- بازرگاني جامعه راش كل مي بخشد.

 

در بخش 4 با عنوان روحيه ي خدمت كردن به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱- مشتريان هرگاه بخواهند مي توانند به گونه ي آزاد خريد كنند. كونوسوكي اينگونه تقاضا را پيمان نانبشته مي خواند زيرا اين
پيمان عرضه كننده را وا مي دارد تا مشتري آنچه را مي خواهد توليد كند.

2- چون بازرگان خطرجوي بينديشيد.

3- آگاهي بازرگاني مژده دهنده است.

4- خدمت به مشتري در آغاز مي آيد.

5- خدمات با شادباش گفتن همراه باشد

6- ترغيب كردن بازپرداخت خوبي دارد.

7- به دنبال كيفيت خوب به همراه قيمت مناسب باشيم.

8- شكايت ها را گرامي بداريد.

9- مشتري پادشاه است و شركت رعيت وفاداري است كه همواره براي خدمت آماده است.

 

در بخش 5 با عنوان وظيفه اجتماعي به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱- چشم همگاني، اين عبارت انديشه يك حكم، يك داور درست و نادرست يا يك امر عادلانه و ناعادلانه را به ذهن مي آورد.

2- در كار بازرگاني، هدف گيري براي سودي عادلانه از اهميت فراوان برخوردار است.

3- شما به عنوان يك مدير بايد به كوچكترين جزئيات كار توجه كنيد.

4- اگر شما درست عمل كنيد، چيزي به نام سازش پديد نمي آيد.

5- هم چشمي عادلانه در يك كار بازرگاني يك امر پسنديده و مجب پيشرفت است.

6- در صورتي كه مديريت شايسته وجود داشته باشد، يك شركت براي رقابت پويا حتي در وضع مناسب تري قرار خواهد داشت.

7- بازرگانان بايد بتوانند در آفريدن جامعه اي كه از جهت معنوي غني و از جهت مادي پربركت است، سهمي بردوش بگيرند.

8- امروز دوراني است كه بازرگاني و سياست درهم بافته شده اند.

 

در بخش 6 با عنوان چالش و رشد به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱- خشم به عنوان يك ابزار مديريت است.

2- دردسر و شكست آموزگار خوبي است.

3- زيستن روي طناب بندبازي، زمان ما دوران بي اطميناني و آشفتگي است.

4- آزموده شدن به هنگام ركود.

5- دام هاي تامين كسر بودجه.

6- جاي آزادي عمل را براي خود فراهم آوريد.

7- دگرگون كردن زمين لرزه اي در ژاپن كه حادثه اي طبيعي و غير قابل پيش بيني بود.

8- در پايان يك روز عادي و خالي از حادثه، يك مدير باريك انديش تمام كارها و تصميم هاي خود را در ان روز مورد ارزيابي قرار
مي دهد تا دريابد تا چه ميزان پيش رفته يا شكست خورده است.

 

در بخش 7 با عنوان مدير آرماني به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱- شگرد يك ميليون دلاري، فرمان دادن و فرمان بردن كار را به اتمام نمي رساند، همكاري و همفكري است كه شگرد راستين مديريت كامياب محسوب مي شود.

2- ارزش مشتري هرگز به شهرت شخصي يا ميزان خريد وي بستگي ندارد.

3- اعتماد همراه با افتادگي و فروتني وجود داشته باشد.

4- هيچ تاميني خالي از كاستي نيست.

5- فرمانده تصميم مي گيرد.

6- مسئوليت نهايي كاميابي يا شكست يك شركت با رييس آن است.

7- يك پيشه براي همه عمر داشته باشيم.

8- راز كاميابي در كسب و كار اين است كه در باران از چتر استفاده كنيم مثلا در كار فروش تنها راه منطقي آن است كه با
در نظر گرفتن زمان، مكان و موقعيت و پيش بيني سود لازم، قيمت يك فرآورده تعيين شود.

 

در بخش 8 با عنوان مدير كارساز به ترتيب به  عوامل موفقيت كونوسوكي به شرح زير اشاره شده است:

۱- چيزي به نام شكست وجود ندارد.

2- بازي هاي شگفت سرنوشت: تا زماني كه همه راههاي ممكن را بررسي نكرده ايد، هرگز نبايد تصميم پاياني را بگيريد.

3- همه يا هيچ به روي چراغ دوچرخه پايي( داستان توليد چراغ قوه براي دوچرخه كه مي توانست به مدت سي چهل ساعت
روشن بماند).

4- ايمني بهتر از ورشكستگي است.

5- پيش بيني تقاضا به عنوان يك شرط براي پرهيز از زيان است.

6- مشاركت نافرجام داشته باشيم يعني هميشه خود مسئول اشتباهات هستيم.

7- انبار ها را از كالا پاك كنيد.

8- مشتري در مرتبه ي نخست است.

9- رشد كردن با كوشيدن براي رسيدن به هدف.

10- اگر مدير نتواند بر دودلي هاي خود چيره شود حتما در صحنه پيكار حذف خواهد شد(دروازه اهريمن).

10- پخش كن و كامياب شو.

11- همه به سوي توانايي روحي حركت كنيم.

12- اتحاديه كارگري و مديريت دوچرخ درشگه هستند كه شركت را پابرجا مي دارند.

13- برچسب قيمت روي ناپيداها و مديريت شايسته.

14- 5 روز كار در هفته داشته باشيم.

15- اصل پيتر را در عمل وارد كنيم(مردم بسياري در يك پايگاه شغلي به خوبي عمل مي كنند ولي به محض آنكه به پايگاه بالاتري روند به تراز ناتواني نشسته اند).

16- اشتباه ممكن است از سوي شما باشد.

17- بين نسل ها شكاف وجود دارد.

18- رئيس تازه بايد از مديران كهتر و مهتر شركت برگزيده شود.

19- تا زماني كه از رهبران توانا برخورداريم آينده اي درخشان در پيش خواهيم داشت.